Lendelede: oorlogsburgemeester André Bultheel

 

Lendelede: oorlogsburgemeester André Bultheel

 

Een overzicht van de politieke toestand in Lendelede tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt ons bezorgd door Johan Delaere, auteur van “Geschiedenis van Lendelede tot 2000”^[1].

Camiel Descheemaeker^[2] wordt na de gemeenteraadsverkiezingen van 16 oktober 1938 burgemeester van Lendelede. Hij is handelaar in pluimvee. Zijn twee schepenen zijn Georges Dussart^[3] en Remi Vanfleteren^[4].

Op 12 juni 1941 overlijdt de burgemeester na een valpartij met zijn fiets. Mits speciale aanvraag mag de harmonie Kunst en Eendracht, waarvan hij voorzitter is, hem uitgeleide doen.

Bij besluit van 4 juli 1941 (B.S. van 6 juli 1941) wordt André Bultheel^[5] aangeduid om het ambt van burgemeester waar te nemen. Hij neemt daarvoor ontslag als onderwijzer.

Na een paar keer bedreigd te zijn door de weerstand wordt hem bij besluit van 5 mei 1943 (B.S. van 9 mei 1943) ontslag verleend als burgemeester. Hij wordt bediende bij de ravitailleringsdienst.

Van toen af bestaat het schepencollege nog enkel uit waarnemend burgemeester Georges Dussart (voorheen schepen) en schepen Remi Vanfleteren.

André Bultheel (boven) en Georges Dussart (onder)

Wegens het bereiken van de leeftijdsgrens van zestig jaar wordt secretaris Jozef Meersseman vanaf 1 oktober 1943 vervangen door Basiel Demuynck.^[6]

De gemeenteraad komt terug bij elkaar op 9 september 1944, daags na de bevrijding, met Georges Dussart als waarnemend burgemeester. Jozef Meersseman wordt terug gemeentesecretaris. Op 1 november 1944 wordt Basiel Demuynck met algemeenheid van stemmen tot hulpsecretaris aangesteld en op 6 augustus 1946 wordt hij terug tot secretaris benoemd^[7].

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 24 november 1946 behaalt de CVP negen zetels en de BSP twee. Georges Dussart wordt pas op 5 oktober 1947 officieel ingehaald en aangesteld als burgemeester, functie die hij blijft uitoefenen tot in 1958.

In de periode tussen de verkiezingen van 24 november 1946 en zijn officiële aanstelling verschijnen in het Belgisch Staatsblad twee besluiten van de Regent dd. 14 december 1946, waarbij Dussart en Vanfleteren, bij tuchtmaatregel, respectievelijk voor de termijn van één maand en drie maanden in hun ambt van schepen geschorst worden.

De besluiten worden als volgt gemotiveerd:

“Overwegende dat uit het onderzoek ingesteld ten laste van den heer Dussart, G., schepen van de gemeente Lendelede, onder meer gebleken is dat hij tijdens de bezetting, op verscheidene plaatsen te Lendelede, ter kennisgeving aan de bevolking aldaar, een aanplakbrief, met zijn handtekening bekleed, heeft uitgehangen waarbij eenerzijds, de weerstandsbeweging gehekeld en, anderzijds in naam van de inwoners der gemeente hulde gebracht werd aan den oorlogsburgemeester die door machtsusurpatie het bestuur der gemeente had weten te veroveren;

Overwegende dat betrokkene gedurende den oorlog op bevel van de Kreiskommandantur de rantsoeneeringskaarten en -zegels aan de werkweigeraars heeft doen ontnemen en aldus met te veel ijver getracht heeft de inzichten van den bezetter te dienen;

Overwegende dat de heet Dussart door dergelijke handelingen aanstoot heeft gegeven aan de vaderlandslievende gevoelens zijner medeburgers en hem dienvolgens een strenge tuchtstraf dient opgelegd.”

“Overwegende dat uit het onderzoek ingesteld ten laste van den heer Vanfleteren, R., schepen van de gemeente Lendelede, onder meer gebleken is dat hij tijdens de bezetting, op verscheidene plaatsen te Lendelede, ter kennisgeving aan de bevolking aldaar, een aanplakbrief, met zijn handtekening bekleed, heeft uitgehangen waarbij eenerzijds, de weerstandsbeweging gehekeld en, anderzijds in naam van de inwoners der gemeente hulde gebracht werd aan den oorlogsburgemeester die door machtsusurpatie het bestuur der gemeente had weten te veroveren;

Overwegende dat betrokkene gedurende de bezetting blijk heeft gegeven van vooringenomen Duitschgezindheid en zijn instemming heeft betuigd met de maatregelen door den bezetter getroffen ten overstaan van de werklieden;

Overwegende dat de heer Vanfleteren door dergelijke handelwijze aanstoot heeft gegeven aan de vaderlandslievende gevoelens zijner medeburgers en dienvolgens de toepassing eener tuchtstraf ten zijnen opzichte ten volle gerechtvaardigd is.”

 

---

[1] Johan Delaere, Geschiedenis van Lendelede tot 2000, Kortrijk, 2000, P. 368-375.

[2] Geboren te Lendelede op 30 april 1871 en er overleden op 23 juni 1941.

[3] Geboren te Rijsel op 29 juni 1889 en overleden te Kortrijk op 18 december 1966.

[4] Geboren te Lendelede op 18 december 1893 en er overleden op 21 juli 1971.

[5] Geboren te Elverdinge op 13 mei 1891 en overleden te Kortrijk op 12 mei 1975.

[6] Geboren te Sint-Denijs op 23 december 1910.

[7] Bron: De Weekbode Roeselare van 2 januari 1976 - Sekretaris Basiel Demuynck met pensioen.